Εκπαιδευτικοί Στόχοι
- Η κριτική ανάλυση νομοθεσίας και θεσμών στο χώρο της υγείας σε διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο.
- Η εμβάθυνση σε διαδικασίες συγκριτικής ανάλυσης επιμέρους συστημάτων υγείας.
- Η ανάλυση των προβλημάτων, που αντιμετωπίζουν τα συστήματα υγείας και οι ιδιαιτερότητες του Ε.Σ.Υ
- Η κατανόηση της έννοιας της ευθύνης δικαίου και των νομικών συνεπειών της στο χώρο της υγείας.
- Η ανάπτυξη δεξιοτήτων για ανάλυση του δίκαιου υγείας σε περίοδο κρίσης
Προσδοκώμενα μαθησιακά αποτελέσματα
Μετά το πέρας των μαθημάτων, οι φοιτητές θα πρέπει να:
- Αντιλαμβάνονται την πολυπλοκότητα και τα βασικά συστατικά στοιχεία τoυ δικαίου υγείας.
- Περιγράφουν τις έννοιες της υγείας και να γνωρίζουν διεθνή, ευρωπαϊκή και εθνική νομοθεσία στο χώρο της υγείας.
- Καταλαβαίνουν και αναλύουν την σημασία του δικαιώματος στην υγεία των ευάλωτων πληθυσμών.
- Αναπτύξουν τις γνώσεις και ικανότητές τους όσον αφορά την ανάλυση νομικών κειμένων.
Περιγραφή Μαθήματος
Στο πρώτο μέρος γίνεται εισαγωγή στο δίκαιο υγείας. Παρουσιάζεται το διεθνές, ευρωπαϊκό και εθνικό νομικό πλαίσιο υγείας και δίνεται έμφαση στις σχέσεις των ως άνω πλαισίων. Στο δεύτερο μέρος επιχειρείται η κατανόηση από μέρους των φοιτητών της άποψης ότι το σύστημα υγείας είναι η αντανάκλαση των αρχών και των αξιών μιας κοινωνίας, ως ένα πολύπλοκο σύνολο αλληλεξαρτήσεων και κοινωνικών διευθετήσεων βασισμένο σε κανόνες που διέπουν τις σχέσεις μεταξύ ανθρώπων και κυβερνήσεων. Επιπλέον αναλύονται οι εθνικές προτεραιότητες του Ε.Σ.Υ. και τα νομοθετικά “κενά” ως προς το δικαίωμα πρόσβασης και χρήσης υπηρεσιών υγείας. Η θεωρητική αυτή προσέγγιση θα εμπλουτισθεί με τη συμμετοχή των φοιτητών σε βιωματικό εργαστήριο. Όσον αφορά το τρίτο μέρος της θεματικής ενότητας, θα παρουσιασθεί το νομικό πλαίσιο της ευθύνης του ιατρικού και νοσηλευτικού προσωπικού με τη βοήθεια υποδειγμάτων καθώς και αποφάσεων ελληνικών και ευρωπαϊκών δικαστηρίων. Τέλος, στο τέταρτο μέρος του μαθήματος θα γίνει προσέγγιση των βασικών προκλήσεων στο χώρο της υγείας σε περίοδο οικονομικής κρίσης και θα παρουσιασθούν περιπτωσιολογικές μελέτες για εμβάθυνση των σύγχρονων μεταρρυθμίσεων στο δίκαιο υγείας.
Το πρόγραμμα συνίσταται από τις παρακάτω ενότητες:
Εθνικοί, διεθνείς και ευρωπαϊκοί θεσμοί και κανονισμοί του συστήματος υγείας (4 ΩΡΕΣ)
- Έννοιες και μορφές του δικαίου υγείας.
- Πηγές διεθνούς δικαίου και ειδικές πρωτοβουλίες του Π.Ο.Υ, του ΟΟΣΑ, της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας κλπ.
- Ανάλυση πολιτικών με σκοπό την εναρμόνιση, τη σύγκλιση και το συντονισμό των εθνικών συστημάτων υγείας των κρατών-μελών της Ε.Ε.
- Εθνικές πηγές δικαίου υγείας και σχέσεις με τις ευρωπαϊκές πηγές.
Εξέλιξη του ΕΣΥ στην Ελλάδα (1980 έως και σήμερα) (4 ΩΡΕΣ)
- Ιδιαίτερα χαρακτηριστικά του ελληνικού κράτους πρόνοιας
- Ανάλυση ειδικότερων συνταγματικών διατάξεων και βασικής νομοθεσίας
- Δικαίωμα στην υγεία ειδικών ομάδων πληθυσμού (μετανάστες, ηλικιωμένοι, ανασφάλιστοι κλπ).
- Βιωματικό εργαστήριο αξιολόγησης σχετικών κατευθύνσεων της νομολογίας
Ευθύνη απασχολουμένων σε φορείς υγείας (4 ΩΡΕΣ)
- Αστική ευθύνη
- Ποινική ευθύνη
- Πειθαρχική ευθύνη
- Υποδείγματα (συμβάση εργασίας, εξώδικη δηλώση, προσφυγή, ένσταση κλπ).
Ευρωπαϊκές προκλήσεις για νομοθετικές μεταρρυθμίσεις της υγείας εν μέσω κρίσης (3 ώρες)
- Ευρωπαϊκά νομοθετικά πρότυπα υγείας σε περίοδο κρίσης
- Διαρθρωτικές αλλαγές στο ελληνικό σύστημα υγείας μετά την υπογραφή των Μνημονίων
- Έλλειψη νομοθετικού πλαισίου νέων φορέων πρόνοιας εν μέσω κρίσης (κοινωνικά φαρμακεία, κοινωνικά ιατρεία, mobility units ψυχικής υγείας κλπ).
- Περιπτωσιολογικές μελέτες ως προς τα δικαιώματα των νοσηλευομένων, την προστασία δεδομένων υγείας προσωπικού χαρακτήρα κλπ μέσω ερευνών του Συνήγορου του Πολίτη από το 2010 έως το 2014 και αποφάσεων ευρωπαϊκών και ελληνικών δικαστηρίων