Υγιεινή Περιβάλλοντος
Εκπαιδευτικοί Στόχοι
Οι ακόλουθοι στόχοι θα πρέπει να επιτευχθούν στο πλαίσιο των διαλέξεων, κειμένων και
εργασιών. Μέχρι το τέλος του μαθήματος οι φοιτητές θα πρέπει να είναι σε θέση να:
● Κατανοούν την εξέλιξη του ανθρώπινου πολιτισμού, τις περιβαλλοντικές εκθέσεις , και
τις ασθένειες.
● Είναι εξοικειωμένοι με την περιβαλλοντική νομοθεσία και τους φορείς.
● Περιγράφουν τους περιβαλλοντικούς κινδύνους στις κοινότητες και στους χώρους
εργασίας.
● Περιγράφουν τις διαδικασίες επιτήρησης όσον αφορά τους κινδύνους στις κοινότητες
και στους χώρους εργασίας.
● Κατανοούν τη βάση της γενετικής και μη – γενετικής ευαισθησίας στις περιβαλλοντικές
ασθένειες. Να περιγράφει τους κύριους μηχανισμούς της τοξικότητας.
● Κατανοούν τις βασικές αρχές της τοξικοκινητικής και τοξικοδυναμικής.
● Καταλαβαίνουν πώς ένα έγγραφο αξιολόγησης του κινδύνου είναι έτοιμο τις
πληροφορίες που περιέχει, και πώς χρησιμοποιείται για να τη διαχείριση του κινδύνου σε
περιβαλλοντικούς κινδύνους.
● Περιγράφουν τα μεγάλα περιβαλλοντικά προβλήματα που προκαλούνται από στερεά
και επικίνδυνα απόβλητα, τη ρύπανση των υδάτων, τη ρύπανση του αέρα και τη γεωργία.
● Κατανοούν την περιβαλλοντική πολιτική των διαφόρων χωρών.
● Κατανοούν τις βασικές αρχές που διέπουν την κλιματική αλλαγή και τις επιπτώσεις της
στην ανθρώπινη και οικολογική υγεία.
Περιγραφή Μαθήματος
Το πρόγραμμα συνίσταται από 15 ενότητες.
Ενότητες
● Εισαγωγή: Εξέλιξη και Περιβαλλοντική πρόκληση
● Έκθεση στους περιβαλλοντικούς παράγοντες: βιολογικοί , Φυσικοί και Εργονομικοί,
Επιτήρηση και Ευαισθησία.
● Ρύπανση περιβάλλοντος. Εισαγωγή, ορισμοί, υγειονομική σημασία της ρύπανσης,
χαρακτηριστικά επεισόδια. Ρύπανση με φυσικούς, χημικούς, βιολογικούς παράγοντες
αλλοίωσης. Δηλητηριάσεις, τερατογενέσεις μεταλλάξεις καρκινογενέσεις.
● Θέματα περιβαλλοντικής τοξικολογίας. Εκτίμηση χημικού και βιολογικού κινδύνου,
παραδείγματα εφαρμογής.
● Ύδρευση. Ποσοτικές ανάγκες σε νερό, πηγές υδροληψίας, ποιοτικά χαρακτηριστικά,
ρύπανση και μόλυνση νερού, επεξεργασία.
● Αποχέτευση. Συστήματα αποχέτευσης, ποιότητα υγρών αποβλήτων, επεξεργασία και
διάθεση.
● Στερεά απορρίμματα. Εισαγωγή, χειρισμός, διάθεση.
● Ρύπανση ατμόσφαιρας. Ορισμοί, μορφές και έκφραση της ρύπανσης. Ρυπαντές:
αιωρούμενα σωματίδια, αέριοι ρύποι. Διασπορά ρύπανσης, μέτρα ελέγχου.
● Θόρυβος. Φυσικά χαρακτηριστικά, πηγές, επιδράσεις στην υγεία, έλεγχος ακουστικού
περιβάλλοντος, μέτρα αντιμετώπισης
● Αερισμός –θερμοκρασία –βιοκλιματικοί δείκτες
● Κατοικία. Υγιεινή κατοικία, ικανοποίηση φυσιολογικών αναγκών και ψυχολογικών
απαιτήσεων. Αγροτική κατοικία
● Φωτισμός
● Εκτίμηση κινδύνου
● Ασφάλεια τροφίμων
● Κλιματική Αλλαγή
Εισαγωγή στην Προαγωγή Υγείας − Αγωγή Υγείας − Προληπτική και Κοινωνική Ιατρική
Εκπαιδευτικοί Στόχοι
Οι ακόλουθοι στόχοι θα πρέπει να επιτευχθούν στο πλαίσιο των διαλέξεων, παρουσιάσεων
και εργασιών του μαθήματος. Οι φοιτητές θα πρέπει να είναι σε θέση να:
● Έχουν προσεγγίσει την έννοια της υγείας ανά τους αιώνες, να έχουν εξοικειωθεί με
τα διάφορα μοντέλα υγείας και την ολιστική προσέγγιση της υγείας σύμφωνα με τον ΠΟΥ
● Είναι σε θέση να περιγράφουν τους παράγοντες που καθορίζουν την υγεία:
Κληρονομικότητα, Περιβάλλον, (φυσικό, δομημένο, Κοινωνικοοικονομικές συνθήκες,
κοινωνικές ανισότητες και υγεία) Συμπεριφορά, Εργασία, Υπηρεσίες υγείας
● Γνωρίζουν την έννοια της προαγωγής υγείας, τους σκοπούς, τους στόχους της, τις
προτεραιότητες καθώς και τους τομείς εφαρμογής της
● Γνωρίζουν την έννοια και τη μεθοδολογία της αγωγής υγείας. Παράλληλα να έχουν
εξοικειωθεί με τις εφαρμογές της που αφορούν στην τροποποίηση των συμπεριφορών
υγείας (κάπνισμα, διατροφή, κατανάλωση αλκοόλ, σωματική άσκηση κα)
● Αντιλαμβάνονται την έννοια της πρόληψης και την εφαρμογή της στην ιατρική
(πρωτογενής, δευτερογενής , τριτογενής κα)
● Γνωρίζουν τα σύγχρονα νοσήματα που απειλούν τη δημόσια υγεία (λοιμώδη –
μεταδοτικά και μη μεταδοτικά νοσήματα, ψυχικά νοσήματα) σε εθνικό και διεθνές επίπεδο
● Είναι εξοικειωμένοι με την έννοια των ανισοτήτων στο χώρο της υγείας
Περιγραφή Μαθήματος
Το πρόγραμμα συνίσταται από 7 ενότητες.
Ενότητες
Ενότητα 1: Τι είναι Υγεία, Ασθένεια, Δημόσια Υγεία -Παράγοντες που καθορίζουν την υγεία
Ενότητα 2: Βασικές αρχές της Προαγωγής Υγείας -Βασικές αρχές Προληπτικής Ιατρικής
Ενότητα 3: Μεθοδολογία Αγωγής & Προαγωγής Υγείας, Θεωρητικά μοντέλα και
προσεγγίσεις, θεωρίες τροποποίησης της συμπεριφοράς στο πλαίσιο της Π. Υ.
Ενότητα 4: Μεθοδολογία Αγωγής & Προαγωγής Υγείας α. Σχεδιασμός & Αξιολόγηση
παρεμβάσεων Αγωγής & Προαγωγής Υγείας (εφαρμογές τροποποίησης συμπεριφορών
υγείας) β. Αξιοπιστία & Εγκυρότητα Μετρήσεων& Κλιμάκων
Ενότητα 5: Χρόνια Μη Μεταδοτικά Νοσήματα (επιδημιολογία, φορτίο νοσηρότητας–
θνησιμότητα, παράγοντες κινδύνου) α. Καρδιαγγειακά β. Αναπνευστικά γ. Ενδοκρινολογικά
δ. Νευρολογικά ε. Κακοήθεις νεοπλασίες /Καρκίνος δέρματος στ. Ψυχική υγεία ζ.
Ενότητα 6: Λοιμώδη –Μεταδοτικά νοσήματα (γενικές αρχές μικροβιολογίας, ανοσολογίας,
επιδημιολογία λοιμωδών νοσημάτων, γενικές αρχές ανοσοποίησης-Εθνικό πρόγραμμα
εμβολιασμών παιδιών και ενηλίκων) α. Αερογενώς μεταδιδόμενα νοσήματα β. Σεξουαλικώς
μεταδιδόμενα νοσήματα -Ιογενή νοσήματα που μεταδίδονται μέσω του αίματος και των
παραγώγων του γ. Νοσήματα που προλαμβάνονται με εμβολιασμό τροφιμογενή
Ενότητα 7: Ανισότητες στην υγεία